კლიმატის ცვლილება უკვე ყველგან იგრძობა, სოფლად თუ ქალაქად. შეიცვალა გარემო, რომელშიც ვცხოვრობთ, შესაბამისად, კლიმატის ცვლილებას მრავალი ორგანიზაცია აკვირდება, მათ შორის, იკვლევს „თიბისი კაპიტალიც“.
ორგანიზაცია ასკვნის, რომ კლიმატური ცვლილებები ბევრ სფეროზე ნეგატიურად აისახება. ყველაზე მოწყვლადი კლიმატის მიმართ აგრარული დარგებია. სოფლის მეურნეობა თითქმის ყველა ფიზიკურ კლიმატურ რისკს ექვემდებარება. ძლიერმა ნალექებმა შეიძლება გამოიწვიოს მცენარეთა დაავადებების სტიმულირება და მავნებლების მოზიდვა, დარგვისა და მოსავლის აღების სამუშაოების შეფერხება, მინდვრების დატბორვა და საბოლოოდ გამოიწვიოს მოსავლის უკმარისობა, ზიანი მიაყენოს პირუტყვს და ხელი შეუწყოს მათ შორის წყლის დაავადებებს.
ექსტრემალურმა სიცხემ შეიძლება შეამციროს მოსავლიანობა და ხარისხი, რაც გავლენას მოახდენს ბიზნესისა და შინამეურნეობების შემოსავლებზე.
კლიმატის ცვლილება ასევე მოქმედებს ტურიზმზე და, “თიბისი კაპიტალი” მიანიშნებს რისკზე, რომ საქართველო, როგორც ტურიზმის ქვეყანა, შესაძლოა მძიმედ დაზარალდეს. უხვი ნალექი, მეწყერი და ზვავი აზიანებს კრიტიკულ ინფრასტრუქტურას , როგორიცაა გზები და ელექტროგადამცემი ხაზები და გარდა ამისა, აზიანებს საკურორტო ობიექტებს.
სამრეწველო სექტორი მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს კლიმატის ცვლილებაზე, განსაკუთრებით იმ ადგილებში, სადაც მუშები უშუალოდ ექვემდებარებიან გარემო ტემპერატურას.
ენერგეტიკის სექტორი, განსაკუთრებით, ჰიდროენერგეტიკა, ძალზედ დაუცველია გლობალური დათბობის მიმართ წყლის ხელმისაწვდომობაზე და ნაკადის ნიმუშებზე დამოკიდებულების გამო. მყინვარების დნობა და თოვლის ფენების შემცირება კიდევ უფრო საფრთხეს უქმნის მომავალ ჰიდროენერგეტიკულ პოტენციალს, საფრთხეს უქმნის ენერგეტიკულ უსაფრთხოებას რეგიონებში, რომლებიც დამოკიდებულნი არიან განახლებად რესურსზე.
ამინდის ცვლილებების გამო, ბიზნესები, რომლებიც იკავებენ საოფისე ფართებს, სულ უფრო მეტ ინვესტიციას ახორციელებენ გათბობისა და გაგრილების სისტემებში, რათა შეინარჩუნონ იდეალური სამუშაო გარემო. ეს გადაწყვეტილებები მოიცავს მნიშვნელოვან წინასწარ ხარჯებს, რომლებიც განსხვავდება შენობების ზომისა და სირთულის მიხედვით. საწყისი ინვესტიციის შემდეგ, ბიზნესებმა ასევე უნდა დააფინანსონ მიმდინარე საოპერაციო და ტექნიკური ხარჯები, რაც შეიძლება გაიზარდოს კლიმატთან დაკავშირებული შემდგომი ცვლილებებით.
კვლევის თანახმად, ემისიების შემცირების მცდელობების გარდა, საქართველო გეგმავს გააძლიეროს სატყეო სექტორის შესაძლებლობები.
2023 წელს ქართულმა ბანკებმა 843 მილიონი ლარის მწვანე სესხები გასცეს, რაც წლიურ 73%-იან ზრდას წარმოადგენს. ეს სესხები ნიშნავს ფინანსური სექტორის მზარდ ვალდებულებას ეკოლოგიურად მდგრადი პროექტების მხარდასაჭერად.
საქართველოში მწვანე სესხები რვა ძირითადი ეკონომიკური სექტორის მხარდასაჭერად იქნა გამოყენებული. მათ შორის, ვადაგადაცილებული სესხების 65% მიმართული იყო განახლებადი ენერგიის სექტორზე, რაც ხაზს უსვამს მის პრიორიტეტს მწვანე დაფინანსების ლანდშაფტში. გარდა ამისა, სესხების 14% გამოიყო მდგრადი შენობებისა და სამშენებლო სექტორზე, რაც ხელს უწყობს ეკოლოგიურად სუფთა ინფრასტრუქტურის განვითარებას.
“თიბისი კაპიტალის” კვლევაში ხაზგასმულია, რომ ატმოსფეროში სათბურის გაზების მზარდი კონცენტრაცია გლობალური დათბობის მთავარი მამოძრავებელია. ამ ტენდენციის წინააღმდეგ სამთავრობათაშორისო ორგანიზაციებმა შეიმუშავეს შეთანხმებები, როგორიცაა კიოტოს პროტოკოლი და პარიზის შეთანხმება, რომლებიც მიზნად ისახავს პოლიტიკის გათანაბრებას და გლობალური ქმედებების კოორდინაციას კლიმატის ცვლილების წინააღმდეგ.
თითოეული ხელმომწერი ქვეყანა ადგენს საკუთარ მიზნებს, რომლებიც ასახულია მათ ეროვნულ განსაზღვრულ წვლილებში (NDCs). NDC-ები ასახავს თითოეული ქვეყნის ვალდებულებას კლიმატის ცვლილების მიმართ, მორგებული მათ უნიკალურ გარემოებებზე და პრიორიტეტებზე. ეს წვლილი დეტალურად აღწერს ეროვნულ ძალისხმევას სათბურის გაზების ემისიების შესამცირებლად და კლიმატის ცვლილების ზემოქმედებასთან ადაპტაციის სტრატეგიებს. ხელმომწერ ქვეყნებს მოეთხოვებათ განაახლონ თავიანთი NDC-ები ყოველ ხუთ წელიწადში ერთხელ.
საქართველო პარიზის შეთანხმებას 2017 წელს შეუერთდა და განახლებული NDC 2021 წელს წარადგინა. დოკუმენტის თანახმად, საქართველომ აიღო ვალდებულება 2030 წლისთვის შეამციროს სათბურის გაზების შიდა ემისია 35%-ით ქვემოთ 1990 წლის დონემდე. საერთაშორისო მხარდაჭერით საქართველო მიზნად ემისიების 50%-ით შემცირებას ისახავს.
განახლებული ეროვნულ დონეზე განსაზღვრული წვლილის, იგივე NDC-ის, სამუშაო ვერსია საჯარო და კერძო სექტორის, არასამთავრობო და საერთაშორისო ორგანიზაციების, აკადემიური წრეების წარმომადგენლებმა და ექსპერტებმა გასული წლის ბოლოს განიხილეს. რა საჭიროებები და მიგნებები გამოიკვეთა? რა სექტორებს ფარავს კლიმატის პოლიტიკის მთავარი დოკუმენტი და დაბალემისიური ეკონომიკური განვითარების რა ხედვა აქვს ქვეყანას? გაწერილი ამბიციების განხორციელების რეალური რესურსები და შესაძლებლობები “აგრო სიახლეებში” 👇
