თუთუბო (Rhus coriaria L) — ბუნებრივი ძალა, ტრადიცია და სარგებლიანობა ერთ მცენარეში 🌿
თუთუბო თუთუბოსებრთა ოჯახს ეკუთვნის და საქართველოში კარგად ნაცნობი ბუჩქი ან დაბალი ხეა, რომელიც 8 მეტრამდე იზრდება. მისი დიდი, კენტფრთართული ფოთლები და მოწითალო ნაყოფები არა მხოლოდ ლამაზია, არამედ განსაკუთრებულად სასარგებლოც. თუთუბო ერთ-ერთი ყველაზე გამძლე მცენარეა — უძლებს გვალვას, უყვარს კირიანი ნიადაგი და სიცივესაც კარგად იტანს. ძლიერი ყინვის შემდეგაც კი, მიწისქვეშა ნაწილი ცოცხალი რჩება და კვლავ ამოიყვავილებს.
თუთუბოს ფოთლები მდიდარია ტანინებით (33%-მდე), რის გამოც საუკუნეების განმავლობაში გამოიყენებოდა ტყავის გასათრიმლად, მატყლისა და ხალიჩების შესაღებად. ბუნებრივი საღებავები, რომლებსაც თუთუბო გვაძლევს, შავიდან წითლამდე მრავალფეროვან ფერებს ქმნის.
მისი ნაყოფი მჟავე გემოთი გამოირჩევა და ქართულ სამზარეულოშიც აქტიურად გამოიყენება — თუთუბოს ფხვნილი და მარინადი იდეალურია ხორცისა და თევზის კერძებისთვის, განსაკუთრებით მწვადისა და ლულა-ქაბაბისთვის.
მედიცინაში თუთუბოს ფოთლებისგან მიღებული ტანინი ფასდება ანთების საწინააღმდეგო და სადეზინფექციო მოქმედებით. იგი გამოიყენება დამწვრობის, ჭრილობების, ეგზემის, ფაღარათისა და კოლიტის დროს.
გარდა ამისა, თუთუბო მნიშვნელოვანი ეკოლოგიური მცენარეა — ის იდეალურად ამაგრებს ხევებსა და ხრამებს და ებრძვის ეროზიას.
თუთუბო — მცენარე, სადაც ბუნება, ტრადიცია და ჯანმრთელობა ერთიანდება.
რა კულტურული, ეკონომიკური და ეკოლოგიური მნიშვნელობა აქვს ველურ მცენარეებს? – გზამკვლევი მოკლედ 👇
